20. jan, 2013

Fatsoenlijk bestuur in Lima? Just say NO!

Op dit moment wordt in Lima om de toekomst gestreden. Inzet is de rol van de overheid. Moet zij leiden of dienen. Gaat het om krachtig of verantwoordelijk beleid. De huidige burgemeester, Susana Villarán, zegt dat zij een instrument is ten behoeve van het algemeen belang. Ze hoeft geen bijzondere aandacht of priviliges: te dienen is genoeg. Haar tegenstander, ex-burgemeester Luis Castaneda Lossio beweert juist dat alleen door persoonlijk leiderschap en persoonlijke contacten Lima vooruit kan. De post van burgemeester van Lima is belangrijk: Lima is de hoofdstad van Peru maar vooral de woonplaats van meer dan 1/3 van de bevolking. De economie van Lima bepaalt hoe het met Peru gaat. Wie burgemeester is, is bijna net zo machtig als de president. Susana Villarán is in 2011 verkozen omdat men de beu was. Corruptie, willekeur en nepotisme waren kenmerken van zijn regime. Grote spelers konden goede zaken doen, het loonde om zijn vriend te zijn. Beslissingen werden achter gesloten deuren genomen. Verschrikkelijk zou je zeggen, weg met die man. Toch hadden ook velen baat bij deze politiek. Wanneer je de juiste mensen kende, of mensen die jouw zaak bij hen wilden behartigen, was er een kans op succes. Niet eerlijk, wel praktisch. Het vermoeden bestaat, kleur donkerbruin, dat de burgemeester zelf ook baat bij deze gunningen had. Hij heeft contacten met grote, internationale bedrijven. Daarover later meer.

Burgemeester Lossio is een slechte verliezer. De dag na zijn onttroning werd een verzoek ingediend door een 'groep verontruste burgers' voor een zogenaamde revocatorio. Een recall. De wet waarop ze een beroep deden is de wet tegen corrupt beleid. Dat geeft burgers de mogelijkheid een referendum uit te roepen tegen een zittend ambtspersoon. Daarvoor zijn wel handtekeningen verplicht. In Lima was dat 1 miljoen. Dat aantal kwam vlot binnen.

 

Het is natuurlijk gek dat je al verontrust bent voordat de nieuwe burgemeester in functie is. Er moet een aanleiding zijn. Die was er ook. Op de achtergrond. Het vervoers systeem in Lima is privaat. Er is geen publiek vervoer. Het zijn voor een groot deel kleine ondernemers die een bus hebben. Om te mogen rijden moet je lid zijn van een bond. Die bepaalt of je in aanmerking komt. De vergunning voor de route en de vergunning van de auto zijn half legaal, half gunning. De bond is machtig en rijk. De kwaliteit van de bussen is slecht. Ze zijn vuil en onveilig. Maar niemand wil de bond dwarszitten. Susana Villaran wil publiek transport. Weg met de smeergelden en de ondeugdelijke bussen. De bond was furieus. Weg macht en inkomen. Ze had alle reden om 'verontrust' te zijn.

 

Dan de meer publieke reden. In het centrum van Lima was er een grote markt. La Parada, de halte. Heling, prostitutie en drugsverkoop vormden een belangrijk deel van de activiteit. Toch kon de markt decennia bestaan. Geen enkele burgemeester dorst optreden tegen de mafia die daar regeerde. Sterker, gedoogbeleid kwam gewoon met een prijskaartje.

Maar, nieuwe burgemeester Susana zei: afgelopen, verplaatsen en sluiten. Grote oproer volgde. Rellen, gewonden. Een dode. De rellen begonnen 'toevallig' toen de burgemeester uit de stad was. De aanstichters waren geen marktmensen, maar jonge gespierde mannen.

In 2012 is het verzoek op het referendum gehonoreerd. 17 maart is de stemming: Si voor weg met de burgemeester, No voor aanblijven. De stand is 60% 'Si' 40% 'NO'. Wanneer Susana Villaran afgezet wordt volgen er nieuwe verkiezingen. De oude burgemeester staat klaar.

 Wij willen Susana Villaran graag helpen met haar campagne. Bij toeval komen we in een biologische winkel een mevrouw tegen die in de buurtgroep 'Steun aan Susana' zit. We hebben vrijdag vergadering.